Η χοληστερόλη είναι μια λιπαρή ουσία που υπάρχει σε όλα τα κύτταρα του σώματος και είναι απαραίτητη για πολλές σημαντικές λειτουργίες. Ωστόσο, η αυξημένη χοληστερόλη στο αίμα συνδέεται με καρδιαγγειακά νοσήματα, γεγονός που έχει δημιουργήσει πολλούς μύθους γύρω από αυτήν. Ας δούμε μερικούς από τους πιο διαδεδομένους μύθους και τις πραγματικές αλήθειες που τους συνοδεύουν.
Γράφει ο καρδιολόγος του L-Medical, κ. Παρασκευόπουλος Κωνσταντίνος
Μύθος 1: Η χοληστερόλη είναι πάντα κακή για την υγεία.
Αλήθεια: Η χοληστερόλη δεν είναι πάντα επιβλαβής. Το σώμα μας χρειάζεται χοληστερόλη για να παράγει ορμόνες, βιταμίνη D και ουσίες που βοηθούν στην πέψη. Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι χοληστερόλης: η LDL (χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνη), γνωστή ως “κακή” χοληστερόλη, και η HDL (υψηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνη), γνωστή ως “καλή” χοληστερόλη. Ενώ η υψηλή LDL χοληστερόλη μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρδιοπαθειών, η HDL χοληστερόλη προστατεύει την καρδιά αφαιρώντας την “κακή” χοληστερόλη από τα τοιχώματα των αγγείων.
Μύθος 2: Η διατροφή είναι ο μόνος παράγοντας που επηρεάζει τα επίπεδα χοληστερόλης.
Αλήθεια: Παρότι η διατροφή επηρεάζει τα επίπεδα χοληστερόλης, δεν είναι ο μόνος παράγοντας. Η γενετική προδιάθεση, η ηλικία, το φύλο, το σωματικό βάρος, και ο τρόπος ζωής (π.χ. το κάπνισμα, η φυσική δραστηριότητα) παίζουν επίσης σημαντικό ρόλο. Επιπλέον, το σώμα μας παράγει φυσικά χοληστερόλη στο ήπαρ και αυτή η εσωτερική παραγωγή μπορεί να επηρεάζεται από γενετικούς παράγοντες.
Μύθος 3: Η μείωση της χοληστερόλης είναι δυνατή μόνο με φαρμακευτική αγωγή.
Αλήθεια: Η φαρμακευτική αγωγή, όπως οι στατίνες, είναι αποτελεσματική στη μείωση των επιπέδων χοληστερόλης για ορισμένους ανθρώπους, ιδίως για εκείνους με υψηλό κίνδυνο καρδιαγγειακών νοσημάτων. Ωστόσο, οι αλλαγές στον τρόπο ζωής μπορούν επίσης να μειώσουν τα επίπεδα χοληστερόλης. Η διατροφή με χαμηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένα και τρανς λιπαρά, η αύξηση της φυσικής δραστηριότητας, η απώλεια βάρους, και η διακοπή του καπνίσματος είναι μερικές από τις στρατηγικές που μπορούν να συμβάλλουν σε αυτήν τη μείωση.
Μύθος 4: Τα συμπτώματα της υψηλής χοληστερόλης είναι πάντα εμφανή.
Αλήθεια: Η υψηλή χοληστερόλη δεν έχει συνήθως εμφανή συμπτώματα. Γι’ αυτόν τον λόγο ονομάζεται “σιωπηλός κίνδυνος”. Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν γνωρίζουν ότι έχουν υψηλή χοληστερόλη μέχρι να υποβληθούν σε αιματολογικές εξετάσεις. Είναι σημαντικό να γίνονται τακτικές εξετάσεις αίματος για τη μέτρηση των επιπέδων χοληστερόλης, ιδίως αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό καρδιαγγειακών νοσημάτων.
Μύθος 5: Μόνο οι υπέρβαροι άνθρωποι έχουν υψηλή χοληστερόλη.
Αλήθεια: Η υψηλή χοληστερόλη μπορεί να επηρεάσει ανθρώπους κάθε βάρους. Αν και το υπερβολικό βάρος είναι ένας από τους παράγοντες κινδύνου για αυξημένη χοληστερόλη, ακόμα και άτομα με φυσιολογικό βάρος ή αδύνατα μπορούν να έχουν υψηλή χοληστερόλη, ιδιαίτερα εάν έχουν άλλους παράγοντες κινδύνου, όπως κληρονομικότητα ή ανθυγιεινές διατροφικές συνήθειες.
Μύθος 6: Όλα τα λιπαρά στη διατροφή αυξάνουν τη χοληστερόλη.
Αλήθεια: Όχι,δεν είναι όλα τα λιπαρά επιβλαβή για τη χοληστερόλη. Τα κορεσμένα και τα τρανς λιπαρά, που βρίσκονται σε ζωικά προϊόντα και επεξεργασμένα τρόφιμα, μπορούν να αυξήσουν την LDL χοληστερόλη. Ωστόσο, τα ακόρεστα λιπαρά, όπως τα μονοακόρεστα και τα πολυακόρεστα λιπαρά που βρίσκονται σε τροφές όπως το ελαιόλαδο, τα καρύδια και τα λιπαρά ψάρια, μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση της LDL χοληστερόλης και να αυξήσουν την HDL χοληστερόλη.
Μύθος 7: «Παίρνω στατίνες, για να τρώω ό,τι θέλω!»
Αλήθεια: Οι στατίνες δεν είναι φάρμακα που μειώνουν το βάρος, στο οποίο οδηγεί η υπερβολική κατανάλωση θερμίδων, παρά μόνο την «κακή» χοληστερόλη LDL. Η αύξηση του βάρους, ειδικά γύρω από την περιοχή της κοιλιάς, μπορεί να αναπτύξει μια προδιαβητική κατάσταση, το λεγόμενο «μεταβολικό σύνδρομο». Οι ασθενείς που έχουν διαγνωστεί με μεταβολικό σύνδρομο, έχουν τουλάχιστον τρία από τα ακόλουθα ευρήματα: υπέρταση, αυξημένα επίπεδα ζαχάρου, αυξημένα τριγλυκερίδια, χαμηλή καλή χοληστερίνη (HDL).
Συμπεράσματα
Η χοληστερόλη είναι ένας παράγοντας που χρειάζεται προσοχή αλλά όχι φόβο. Κατανοώντας τους μύθους και τις αλήθειες γύρω από αυτήν, μπορούμε να λάβουμε τις σωστές αποφάσεις για την υγεία μας, ακολουθώντας έναν ισορροπημένο τρόπο ζωής και συζητώντας με τον γιατρό μας για την καλύτερη στρατηγική πρόληψης και αντιμετώπισης.
Με την κατάλληλη ενημέρωση και τις σωστές ενέργειες, η χοληστερόλη μπορεί να ελεγχθεί αποτελεσματικά, συμβάλλοντας στη μακροχρόνια υγεία της καρδιάς και του οργανισμού μας.
